زن یک دفعه می‌زاید، مرد روزی صد بار.این مثل را مردان ساخته‌اند. چون اگر یک بار هم زاییده بودند، این حرف‌ها را نمی‌زدند.
ریش و سبیل مردی نمی‌آورد.
این مثل را احتمالاً زنان ساخته‌اند! چون اگر داشتند، این حرفها را نمی‌زدند!
در خانه مرد همیشه باز است.
این مثل را آدم‌های طمع‌کار برای فریب دادن و سرکیسه کردن مردان ساخته‌اند. فی الحال، در خانه مردان چند قفله است.
حکایت: گویند یکی از مردانِ! بزرگ، چون از خانه برون می‌رفت در را باز می‌گذاشت، و چون بر می‌گشت، آن را می‌بست. گفتند: حکمت این چیست؟ گفت: ارزش این خانه به من است. چون من در آن نباشم، چه ارزد و به چه کار آید؟!
::

مرد است و مردی‌اش.
منظور از «مردی» در این مثل تا به امروز روشن نشده است. بعضی‌ از آن، دلاوری اراده کرده‌اند و برآنند که قوی‌ترین مردان ایران مصداق آن می‌باشند. بعضی دیگر، خلاف آن گفته‌اند. والله اعلم!
حکایت: سوسکی در خانه‌ای گذر کرد. زنِ خانه، داد و فریاد آغاز نهاد. مرد آمد و با لنگه کفشی کار او بساخت و گفت: ذلیلا که ما مردانیم! از کسی می‌بترسیم که از سوسکی رنجه بُوَد!
::

مرد که می‌گویند دهن پر می‌شود!
خداییش ندانستیم این مثل را کدام طبقه و جنس ساخته‌اند. بعضی از نسخه‌شناسان معتقدند که در اصل نسخه، این گونه بوده است: «مردکه» می‌گویند و ... الخ! و به گمان بنده نیز این وجه، به صواب اقرب است. در روزگار ما معمولاً مردان را «مردکه» خطاب می‌کنند.
::

مردِ حمام زنانه.
این مثل را در جایی زنند که مردی در میان دیگران لاف رجولیت زند و چون کار افتد، در مانَد!
::

مرد باید که در کشاکش دهر / سنگ زیرین آسیا باشد
این مثل را برای گول زدن مردان جهت انجام کارهای سخت یا تحمل شداید یا کنار آمدن با انواع بلیات بکار برند. معمولاً نود درصد مردان با این مثل رام می‌شوند!

مرد باید دست به پشتش بزنی، خاک بلند شود!این مثل را ایضاً در همان موضع بکار برند. البته، بانوان امروزی دوست دارند که مردها هم مثل اسب کار کنند و بار برند و هم شب که به خانه می‌آیند، لباس‌هایشان تمیز باشد.
حکمت: بزرگانِ کاردان گویند: هنگام ازدواج، زن باید قشنگ باشد مثل آهو، نجیب باشد مثل اسب، باوقار باشد مثل طاووس. مرد فقط ... باشد کفایت می‌کند.
::

قول مرد اسکناس است.
البته اسکناس 20 تومانی زمان شاه!
::

مرد دیدی، سلام ما برسان!
علی الظاهر گوینده این مثل زنی بوده است که مردان بر وی نیرنگ کرده‌اند. نیز احتمال دارد که گوینده‌ آن عینک مخصوص به چشم داشته و از دیدن مردان عاجز بوده است. نیز تواند بود که زنی دنبال مردی می‌گردد که با او از راه شرعی وصلت نماید. در این فقره، «سلام ما برسان» یعنی او را کت بسته بگیر و تحویل ما بده. نیز ممکن است که گوینده مثل، در فتنه سبز دستگیر شده و به زندان منتقل گردیده باشد و از او در مورد مردانگی سؤالاتی پرسیده باشند. بعضی گویند: دیدن مردان عظیم واقعه‌ای است که هر کسی را دست نمی‌دهد. از این دست حرفها، زیاد می‌زنند.
::

حرف مرد، حرف است!
منظور گوینده ساده‌لوح این مثل آن است که اگر کسی برای رسیدن به جایی و قدرتی، قولی داد و حرفی زد باید پای حرف و قول خود بماند. در سیاست، ارسال المثل کاربرد ندارد و بدان استناد نتوان کرد! بعضی از اهل فن گویند: مراد از حرف در این مثل، «حرف مفت» باشد که زدن آن هزینه‌ای ندارد. و صحت تعبیر اخیر از آنجا تأیید می‌شود که پارسیان قدیم گویند: حرف، باد هواست!